Home > Warto wiedzieć > Stałe urządzenia gaśnicze gazowe

Warto wiedzieć

Stałe urządzenia gaśnicze gazowe

GASZENIE GAZEM

Stałe urządzenia gaśnicze (SUG) to samoczynne instalacje gaśnicze, które umożliwiają automatyczne wykrycie i sygnalizację pożaru oraz rozpoczęcie akcji gaśniczej w chronionych strefach. Stałe urządzenia gaśnicze gazowe są systemami wykorzystującymi jako środek gaśniczy różnego rodzaju gazy, takie jak dwutlenek węgla CO2 (Rys.3), mieszaniny gazów obojętnych (np. Inergen lub Argonite Rys.1) oraz chlorowcopochodne węglowodorów (np. FM 200 lub NOVEC Rys.2)

Rys.1 Rys.2


Rys.3

Na systemy te składają się: butle ze środkiem gaśniczym(Rys.5), wyzwalacz zaworu butli pilotowej, kolektor zbiorczy, rurociągi rozprowadzające, reduktory ciśnienia, czujniki przepływu, zawory, węże przyłączeniowe i sterujące oraz dysze.


Rys.5

Dodatkowo w skład systemu wchodzą: centrale sterowania gaszeniem, linie dozorowe z czujkami pożarowymi, przyciski ręcznego uruchomienia („START”), zatrzymania lub wstrzymania gaszenia („STOP”), różnego rodzaju urządzenia alarmowe (np. sygnalizatory akustyczne, sygnalizatory optyczne) itp. Coraz częciej poza punktowymi czujkami pożarowymi do uruchomienia instalacji gaśniczej stosuje się zasysające systemy detekcji dymu(np. VESDA – Rys.6).


Rys.6


Rys. 4. Przykładowa jednostrefowa instalacja gaśnicza:
1. Automatyczna czujka pożaru 2. Centrala sterowania gaszeniem 3. Sygnalizator optyczny 4. Sygnalizator akustyczny 5. Elektromagnes zaworu butli pilotowej 6. Zbiorniki z gazem 7. Reduktory ciśnienia 8. Dysza gaśnicza 9. Przycisk uruchomienia ręcznego

Skuteczność stałego urządzenia gaśniczego gazowego zależy od projektu, który należy dostosować do wymagań danego obszaru. Parametry dyszy, rurociągów, reduktorów ciśnienia oraz pozostałych elementów powinny zostać dobrane w taki sposób, aby w przypadku wystąpienia pożaru i uruchomienia instalacji gaśniczej umożliwiły wypełnienie chronionego obszaru gazem gaśniczym o odpowiednim stężeniu w zakładanym czasie. Dodatkowo dzięki właściwemu przygotowaniu chronionego obszaru lub pomieszczenia, stężenie gaśnicze powinno się utrzymywać odpowiednio długo.
Systemy gaszenia gazem sś stosowane w obiektach, w których duże znaczenie ma wartość materialna przedmiotów i niezawodność urządzeń. Do takich pomieszczeń zaliczamy m.in. pomieszczenia komputerowe, serwerownie, centrale telefoniczne, centra przetwarzania danych, laboratoria, pomieszczenia podwyższonej czystości (tzw. clean rooms), archiwa, sale muzealne, rozdzielnie elektryczne, transformatorownie, stacje przekaźnikowe, magazyny cieczy łatwopalnych, magazyny taśm i innych nośników danych, hale produkcyjne i wiele innych miejsc, w których występuje ryzyko powstania dużych strat lub przerwania nieustannie trwających procesów krytycznych.
Konieczność zapewnienia ochrony przeciwpożarowej takich miejsc, jak wymienione powyżej, motywowała do pracy nad stworzeniem idealnego gazu gaśniczego. Po wielu latach prac wydawało się, iż wynaleziono rodzinę idealnych gazów, zwanych potocznie halonami. Gazy te charakteryzowały się bardzo dobrą skutecznością gaśniczą przy stężeniu kilku procent i nie powodowały szkód wtórnych. Jak się później okazało, miały negatywny wpływ na środowisko naturalne. Skład struktury chemicznej tych gazów powodował, iż wchodziły one w reakcje z ozonem znajdującym się w atmosferze, powodując jego niszczenie. Ponadto niekorzystną cechę tych gazów był czas rozkładu w atmosferze. Mając na uwadze zagrożenie powiększania efektu cieplarnianego oraz tzw. dziury ozonowej, w latach 90 podjęto decyzję o wycofywaniu halonów z użycia. Skutkiem tego było stworzenie Protokołu Montrealskiego, ratyfikowanego przez Polskę w 1990 roku. Jego celem było wycofanie halonów z użycia.
Wycofanie i zakaz stosowania halonów przyczyniły się do wzmożenia prac nad stworzeniem nowych gazów gaśniczych oraz udoskonalaniem i poprawę skuteczności gazów istniejących, które mogłyby skutecznie zastąpić halony. Miały one mieć podobne parametry gaśnicze, a jednocześnie nie wpływał negatywnie na środowisko naturalne. Prace nad znalezieniem równie skutecznych gazów skupiły się wokół gazów chemicznych i obojętnych. Wynikiem tego było opracowanie i rozwój chlorowcopochodnych węglowodorów. W skład mieszanin obojętnych gazów gaśniczych wchodzą tylko naturalnie występujące w atmosferze gazy. Do gazów obojętnych zaliczamy hel, argon, krypton i ksenon. Również inne gazy, takie jak azot i dwutlenek węgla, nie biorące udziału w procesie spalania i nie powodujące powstawania produktów rozkładu, mogą zachowywać się w ogniu jak gazy obojętne.
Przykładem takiego gazu jest Inergen, w skład którego wchodzą jedynie otaczające nas gazy, naturalnie znajdujące się w atmosferze, czyli te, którymi oddychamy. W związku z tym nie jest on szkodliwy dla środowiska naturalnego.
Rys. 2.Wpływ dwutlenku węgla na organizm

Z uwagi na ewentualne produkty spalania powstające podczas pożaru ludzie powinni być ewakuowani z pomieszczenia gaszonego gazową instalacją gaśniczą.


Tab. 1. Porównanie składu gazu Inergen i powietrza

Detekcja pożaru odbywa się za pomocą czujek, montowanych z reguły na suficie pomieszczenia. Typ zastosowanych czujek zależy od rodzaju pożaru, jaki może wystąpić. Po wykryciu pożaru czujka wysyła sygnał do centrali sterującej gaszeniem. Kiedy pożar zostanie wykryty przez pierwszą czujkę, uaktywnia się sygnalizator akustyczny zamontowany wewnątrz chronionego pomieszczenia, informując tym samym o konieczności ewakuacji ludzi z zagrożonej strefy. Po wykryciu pożaru przez drugą czujkę rozpoczyna się procedura gaszenia. Urządzenia mogą zostać wyłączone, klapy pożarowe w kanałach wentylacyjnych zostają zamknięte, aby zapobiec dostawaniu się do pomieszczenia świeżego powietrza z zewnątrz, po czym następuje odliczanie czasu zwłoki do wyzwolenia gazu gaśniczego.

Instalacją gaśniczą można też uruchomić ręcznie, za pomocą przycisku zamontowanego przed wejściem do chronionego pomieszczenia.
Stałe urządzenia gaśnicze gazowe, wykorzystujące jako środek gaśniczy obojętne gazy, ewoluowały od czasu swoich początków. Wieloletnie badania i doświadczenia laboratoryjne, jak również wprowadzony wymóg obligatoryjnego posiadania odpowiednich certyfikatów i dopuszczeł do stosowania, przyczyniły się do szukania jeszcze nowszych rozwiązań. W wyniku zastosowania odpowiednich materiałów oraz nowoczesnej konstrukcji elementów możliwe stało się przechowywanie tych gazów pod ciśnieniem 300 bar, dlatego współcześnie instalacje nie wymagają już znacznych powierzchni do składowania butli z gazem, przez co zmniejszyły się również koszty samej instalacji. Należy podkreślić, że odpowiedni dobór mieszanki tych gazów zapewnia obecnie bardzo dobrą skuteczność gaśniczą. Aktualnie stałe urządzenia gaśnicze, wykorzystujące jako środek gaśniczy gazy obojętne, spełniają podstawowe wymogi stawiane tego typu instalacjom, tzn. zapewniają bezpieczeństwo ludziom, chronią mienie i środowisko naturalne.

Fire-Fighter, Cichosz Krystian, ul. Kwiatowa 15, 09-550 Szczawin Kościelny, NIP: 971-062-25-08, REGON: 142083697
Tel. +48 514-710-664, biuro@fire-fighter.pl
Fire Fighter  2011 - 2024. Wszelkie prawa zastrzeżone